W dobie koronawirusa przedsiębiorcy działający w niemalże każdym sektorze gospodarki odczuwają skutki finansowe epidemii. Ze względu na obostrzenia związane z przemieszczaniem się oraz podróżowaniem za granicę, szczególnie narażone na problemy finansowe są między innymi biura podróży, które bardzo często rozważają złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości.
Biura podróży mogą być prowadzone zarówno w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki cywilnej jak i spółek prawa handlowego. Forma prowadzenia działalności może mieć wpływ na decyzję o tym w jaki sposób będzie można przeprowadzić upadłość, tj. czy będzie to upadłość przedsiębiorcy, czy w przypadku osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, nawet upadłość konsumencka.
W dzisiejszym wpisie chciałabym się skupić na osobach prowadzących biura podróży w formie jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej.
Wniosek o ogłoszenie upadłości osób fizycznych
W ramach przypomnienia wskazuję, że wniosek o ogłoszenie upadłości osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, zgodnie z art. 491 (1) p.u., mogą złożyć osoby, które nie mogą ogłosić upadłości w myśl przepisów Części pierwszej tytułu I działu II ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe. Przepisy te definiują podmiotowy zakres zastosowania przepisów o upadłości przedsiębiorców.
W wypadku osób fizycznych podział ten ma charakter dychotomiczny – albo określona osoba jest taką, do której stosuje się przepisy o upadłości przedsiębiorców (przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek, wspólnicy spółek jawnych i partnerskich, komplementariusze w spółkach komandytowych i komandytowo-akcyjnych, komandytariusze i akcjonariusze w spółce komandytowo-akcyjnej odpowiadający jak komplementariusze, a także osoby fizyczne prowadzące na własny rachunek działalność zawodową – tzw. wolne zawody), albo stosuje się do niej przepisy o upadłości konsumenckiej.
W związku z powyższym, przedsiębiorca, aby móc złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości „konsumenckiej” nie może prowadzić działalności gospodarczej, tj. działalność ta powinna zostać wcześniej wykreślona z rejestru. Jeśli przedsiębiorca złoży wniosek jedynie o zawieszenie działalności gospodarczej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, w dalszym ciągu ma on status przedsiębiorcy. W przypadku spółki cywilnej, każdy ze wspólników powinien dokonać wykreślenia swojej działalności gospodarczej z rejestru.
W tym miejscu warto przypomnieć, że po nowelizacji Prawa upadłościowego, która weszła w życie 24 marca 2020 r., były przedsiębiorca może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nawet dzień po wykreśleniu działalności z CEiDG. Należy jednak pamiętać, że po nowelizacji ustawy Prawo upadłościowe, istnieje możliwość przeprowadzenia upadłości konsumenta według przepisów o upadłości przedsiębiorców, o tym jednak decyduje sędzia wyznaczony do rozpoznania sprawy w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości, w przypadku gdy dłużnik spełnia przesłanki.
A co w przypadku biur podróży?
W przypadku biur podróży sytuacja dodatkowo komplikuje się, z uwagi na fakt, iż działalność biura podróży jest działalnością regulowaną i jej prowadzenie jest uzależnione od uzyskania wpisu do rejestru – Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Przedsiębiorców Ułatwiających Nabywanie Powiązanych Usług Turystycznych. Rejestr ten jest prowadzony przez Marszałka Województwa.
Przy zakończeniu działalności gospodarczej, wymaga się od przedsiębiorców, aby złożyli dodatkowy wniosek o wykreślenie z Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Przedsiębiorców Ułatwiających Nabywanie Powiązanych Usług Turystycznych. Wniosek ten należy złożyć w terminie 14 dni od dnia zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej.
Urząd sprawdza kompletności danych zawartych w złożonym wniosku. Jeśli dane są kompletne, marszałek województwa wykreśla wpis przedsiębiorcy turystycznego z rejestru. Marszałek województwa wydaje decyzję o wykreśleniu przedsiębiorcy turystycznego z rejestru.
W związku z powyższym, wspólnicy spółki cywilnej czy osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze, którzy prowadzą biuro podróży, w pierwszej kolejności powinni złożyć wnioski o wykreślenie działalności gospodarczej z CEiDG, a następnie w terminie 14 dni od dnia zakończenia działalności gospodarczej, wniosek o wykreślenie z Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Przedsiębiorców Ułatwiających Nabywanie Powiązanych Usług Turystycznych. Wykonanie tych czynności pozwoli im na prawidłowe złożenie wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Składki na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny
Należy podkreślić, że przedsiębiorca turystyczny ma obowiązek ustawowy m.in. do uiszczania miesięcznych składek na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny. Jeśli przedsiębiorca w terminie nie wpłaci należnych składek, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wezwie go pisemnie do zapłaty składki. Na złożenie deklaracji lub wpłacenie składki wyznacza się maksymalnie 14 dni od dnia otrzymania wezwania.
Jeśli przedsiębiorca uchyla się od obowiązku opłacenia składki w wyznaczonym terminie, marszałek województwa z urzędu lub na wniosek Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego wyda decyzję o wykreśleniu z rejestru organizatorów turystyki i przedsiębiorców ułatwiających nabywanie powiązanych usług turystycznych oraz o zakazie wykonywania tej działalności przez 3 lata. W związku z tym, do wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru działalności regulowanej może dojść nawet przed jego wykreśleniem z CEiDG.
Odpowiedzialność przedsiębiorcy
Jednakże trzeba pamiętać, że po zakończeniu działalności przedsiębiorcy, w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, odpowiada on za zobowiązania całym swoim majątkiem. Podmioty wobec których posiada długi będą mogły dochodzić swoich wierzytelności bezpośrednio od przedsiębiorcy, który zakończył swoją działalność.
W związku z tym, w przypadku ogłoszenia upadłości konsumenckiej, wszelkie zaległości które powstaną przed jej ogłoszeniem, podlegać będą zgłoszeniu przez wierzyciela.
***
Zobacz także:
1. Czy Twoja firma odczuwa już negatywne skutki związane z epidemią koronawirusa?
2. Koronawirus a stan niewypłacalności?
3. Przedłużenie terminu do składania wniosku o ogłoszenie upadłości
4. Nowości w upadłości – zmiany przepisów dot. upadłości od stycznia 2020 r.