Postępowania restrukturyzacyjne są prowadzone wobec dłużników niewypłacalnych lub zagrożonych niewypłacalnością. Ich zasadniczym celem jest uniknięcie negatywnego zjawiska, jakim jest upadłość dłużnika, poprzez umożliwienie mu zawarcia układu z wierzycielami.
Ustawa – Prawo restrukturyzacyjne z dnia 15 maja 2015 roku przewiduje następujące formy postępowań restrukturyzacyjnych:
- Postępowanie o zatwierdzenie układu
- Przyśpieszone postępowanie układowe
- Postępowanie układowe
- Postępowanie sanacyjne
Postępowanie o zatwierdzenie układu
Ta procedura, spośród wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych, cechuje się największą samodzielnością dłużnika. We własnym zakresie wybiera on nadzorcę układu, poprzez zawarcie z nim umowy. Dłużnik nie jest przez to ograniczony w zarządzie swoim majątkiem. Samodzielnie przygotowuje propozycje układowe, przedstawia je wierzycielom i zbiera od nich głosy w celu doprowadzenia do zawarcia układu. Wszczęcie tego postępowania będzie jednak możliwe jedynie wówczas, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wszystkich wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
Przyspieszone postępowanie układowe
Postępowanie to ma na celu umożliwić zawarcie układu w jak najkrótszym czasie. Sąd wyznacza w nim nadzorcę sądowego, który w ciągu 2 tygodni od otwarcia postępowania ma sporządzić plan restrukturyzacyjny, spis wierzytelności oraz spis wierzytelności spornych. Dłużnik zachowuje wówczas prawo do dokonywania czynności zwykłego zarządu, natomiast co do pozostałych czynności musi uzyskać zgodę nadzorcy sądowego. Tak jak w postępowaniu o zatwierdzenie układu, postępowanie to może być wszczęte, jeśli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wszystkich wierzytelności.
Postępowanie układowe
Przebiega ono podobnie do przyspieszonego postępowania układowego – sąd również wyznacza w nim nadzorcę sądowego, którego zgoda jest potrzebna dla dokonania przez dłużnika czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Nadzorca sporządza też, w terminie 30 dni od dnia otwarcia postępowania, plan restrukturyzacyjny i spis wierzytelności. Zasadniczą różnicą w stosunku do wyżej omawianych rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych jest to, że można je wszcząć w przypadku, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wszystkich wierzytelności. Ponadto w jego trakcie uczestnicy postępowania mogą złożyć sprzeciw co do umieszczenia lub pominięcia wierzytelności w spisie wierzytelności. Sprzeciw ten jest rozpoznawany w ciągu 2 miesięcy od dnia jego wniesienia, co dodatkowo wydłuża postępowanie.
Postępowanie sanacyjne
Ostatnim rodzajem postępowania restrukturyzacyjnego jest postępowanie sanacyjne. Odróżnia się ono od pozostałych przede wszystkim tym, że w jego wyniku możliwe jest nie tylko zawarcie układu z wierzycielami, ale również przez przeprowadzenie tzw. działań sanacyjnych (czynności prawnych i faktycznych, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika). W ramach sanacji ułatwiona jest przede wszystkim redukcja zatrudnienia, ponieważ wyłączone zostaje zastosowanie niektórych przepisów prawa pracy chroniących pracowników przed zwolnieniami. To jednak wiąże się dla dłużnika z utratą zarządu swoim majątkiem, który obejmuje wyznaczany przed sąd zarządca. Również to postępowanie może być wszczęte w przypadku, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wszystkich wierzytelności.
Przeczytaj także:
Postępowanie sanacyjne i jego początek