Postępowanie sanacyjne, potocznie nazywane sanacją, to jedno z czterech narzędzi przewidzianych przez ustawę Prawo restrukturyzacyjne z dnia 15 maja 2015 r. Rozszerza ono możliwości działań w przypadku niewypłacalności przedsiębiorstwa, która jeszcze przed wejściem w życie wspomnianej ustawy wiązała się z obowiązkiem ogłoszenia jego upadłości.
Rezultat przeprowadzenia postępowania upadłościowego i sanacyjnego
Postępowanie upadłościowe prowadzi zasadniczo do likwidacji przedsiębiorstwa. Jego majątek staje się masą upadłości, z której zaspokajani są wierzyciele upadłego, a samo przedsiębiorstwo przestaje istnieć. Natomiast celem sanacji jest uniknięcie ogłoszenia upadłości poprzez zawarcie układu z wierzycielami oraz przeprowadzenie działań sanacyjnych – czyli czynności prawnych i faktycznych, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie mu zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.
Kto i kiedy może złożyć wniosek o sanację?
Wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego może złożyć sam dłużnik, jego wierzyciel osobisty, a także kurator osoby prawnej, jeśli jest on ustanowiony. Postępowanie to może być prowadzone zarówno wobec dłużnika niewypłacalnego, jak i zagrożonego niewypłacalnością. Zgodnie z art. 11 Ustawy – Prawo upadłościowe niewypłacalność dłużnika następuje, jeśli utracił on zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, przy czym domniemywa się, że stan taki następuje, gdy opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza 3 miesiące. Natomiast dłużnik zagrożony niewypłacalnością to taki, którego sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się on niewypłacalny. Warto również zwrócić uwagę, że w przypadku złożenia w stosunku do jednego dłużnika wniosku o otwarcie sanacji i wniosku o ogłoszenie upadłości, pierwszeństwo będzie miała procedura sanacyjna.
Zalety i wady sanacji
Z punktu widzenia dłużnika bardzo korzystnym rozwiązaniem jest zawieszenie – na czas trwania postępowania – skierowanych przeciwko niemu postępowań egzekucyjnych. Z drugiej strony, sąd, wydając postanowienie o otwarciu postępowania sanacyjnego, odbiera mu zarząd własny i wyznacza zarządcę. Ponadto w ramach sanacji ułatwiona jest redukcja zatrudnienia, zostaje bowiem wyłączone zastosowanie niektórych przepisów prawa pracy, chroniących pracowników przed zwolnieniami (należy jednak pamiętać, że określenie zasad przeprowadzania zwolnień powinno nastąpić w planie restrukturyzacyjnym, który sędzia-komisarz, wykonujący nadzór nad przebiegiem postępowania, może zmienić). Występują także inne ułatwienia, takie jak uprawnienie zarządcy do sprzedaży dowolnych części majątku dłużnika ze skutkiem podobnym do sprzedaży egzekucyjnej (czyli co do zasady bez obciążeń) czy możliwość odstąpienia przez niego od umów wzajemnych z osobami trzecimi – każdorazowo za zgodą sędziego komisarza.
Przeczytaj także:
Postępowanie restrukturyzacyjne – co oznacza i jakie są jego rodzaje?