Kolejnym postępowaniem wprowadzonym nową ustawą jest przyspieszone postępowanie układowe.
Przyspieszone postępowanie układowe umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie.
Analogicznie przy tym jak postępowanie o zatwierdzenie układu (o którym pisałam w poprzednim wpisie) – może być prowadzone, jeżeli suma wszystkich wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
Ustawodawca uznał, że wierzyciele nie zawsze mogą mieć zaufanie dla nadzorcy układu, który jest wybierany i opłacany przez dłużnika. Zrozumiałe jest bowiem, że wierzyciele mogą być bardziej skłonni do wyrażenia zgody na przyjęcie propozycji układowych, jeżeli zarówno sporządzenie planu restrukturyzacyjnego, jak i ocena propozycji nastąpi przez niezależny, wybierany przez sąd podmiot – nadzorcę sądowego.
Dowiedz się, czy prawo restrukturyzacyjne zapewnie ochronę przed komornikami >>
Ponadto postępowanie to może być dogodne dla samego dłużnika, zwłaszcza wówczas, gdy będzie chciał uzyskać natychmiastową ochronę sądową przed prowadzonymi już przez wierzycieli egzekucjami. Po otwarciu przyspieszonego postępowania układowego postępowania egzekucyjne zostaną bowiem od razu zawieszone z mocy prawa, a dokonane zajęcia rachunków bankowych będą mogły być uchylone przez sędziego – komisarza.
Wniosek o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego będzie zbliżony do obecnych wymogów wniosku o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu. Konieczne będzie jednak dołączenie:
- odpisów propozycji układowych wraz ze wstępnym planem restrukturyzacyjnym (w celu szybkiego zwołania zgromadzenia),
- wykazu wierzytelności spornych (w celu zweryfikowania progu 15 %),
- oświadczenia o prawdziwości informacji załączonych do wniosku,
- dowodu uiszczenia zaliczki na wydatki postępowania. (dłużnik ma obowiązek uiścić zaliczkę w wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedzającego ogłoszonego przez Prezesa GUS. W przypadku nieuiszczenia zaliczki przewodniczący wzywa do uiszczenia zaliczki w terminie tygodnia pod rygorem zwrotu wniosku)
Sąd rozpoznaje wniosek na posiedzeniu niejawnym na podstawie dokumentów dołączonych do wniosku w terminie tygodnia od dnia jego złożenia. Uwzględniając wniosek sąd wydaje postanowienie o otwarciu przyspieszonego postępowania układowego oraz wyznacza sędziego – komisarza oraz nadzorcę sądowego.
Zobacz, czy restrukturyzacja ma pierwszeństwo przed upadłością >>
Skutki otwarcia postępowania będą bliskie obecnie funkcjonującemu postępowaniu upadłościowemu z możliwością zawarcia układu. Analogicznie bowiem powstanie np. obowiązek udzielenia wyjaśnień przez dłużnika, powstanie masa układowa, zakaz jej obciążenia, zakaz spełnienia świadczeń z wierzytelności objętych układem, zakaz potrąceń itd.
Przyspieszone postępowanie układowe, już z literalnego brzmienia, ma być z założenia krótkie, przewidywany czas jego trwania to 2-3 miesiące.
Jedną z istotnych zasad jest zachowanie przez dłużnika zarządu własnego nad całym majątkiem w czasie trwania postępowania. Wyjątki od tej zasady sprowadzają się do szczególnych okoliczności. Sąd może na przykład uchylić z urzędu zarząd własny dłużnika i ustanowić zarządce, jeżeli dłużnik, chociażby nieumyślnie, naruszy prawo w zakresie sprawowania zarządu, czego skutkiem jest pokrzywdzenie wierzycieli lub możliwość takiego pokrzywdzenia w przyszłości. Zarząd własny może być odebrany również w przypadku, gdy dłużnik nie daje gwarancji wykonania układu albo dłużnik nie wykonuje poleceń sędziego-komisarza lub nadzorcy sądowego (np. brak złożenia w terminie zakreślonym przez sędziego komisarza propozycji układowych przez dłużnika).
Podstawowa różnica pomiędzy tym postępowaniem, a postępowaniem w przedmiocie zatwierdzenia układu będzie polegać na tym, że do zawarcia układu dochodzić będzie nie w trybie samodzielnego zbierania głosów przez dłużnika, ale na zwoływanym przez sąd zgromadzeniu wierzycieli oraz będzie możliwe zabezpieczenie majątku dłużnika poprzez zawieszenie egzekucji wierzytelności objętej układem, jeżeli egzekucja mogłaby utrudnić lub uniemożliwić zawarcie układu.